Các bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc

        Chào các bạn! Chúng ta đang sống trong những ngày mùa thu cách mạng. Cách đây 66 năm toàn dân sục sôi tổng khởi nghĩa và cướp chính quyền. Ngày 2-9-1945 tại quảng trường Ba Đình Bác Hồ đã thay mặt đồng bào đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. 
        Chúng ta tự hào nhớ lại các bản tuyên ngôn của dân tộc

NAM QUỐC SƠN HÀ

         Năm 1077, ba vạn quân Tống do Quách Quỳ cầm đầu xâm lược nước ta. Chỉ huy quân đội Đại Việt là Lý Thường Kiệt đã cho lập phòng tuyến trên sông Như Nguyệt (sông Cầu) để chặn giặc. Để nâng cao tinh thần chí khí chiến đấu cho quân sỹ và gây hoang mang cho giặc, Lý Thường Kiệt đã cho người giữa đem khuya vào ngôi đền cổ ở bên bờ sông đọc vang bài “Nam Quốc sơn hà”. Bài “Nam Quốc sơn hà” được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta.

                           Bài thơ đã được dịch là:

                           Sông núi nước Nam vua nam ở

                           Rành rành đã định ở sách trời

                           Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm

                           Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.

ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ

         Năm 1428, sau khi đánh đuổi giặc Minh giành lại độc lập Nguyễn Trãi đã thay Lê Lợi viết “Đại cáo bình Ngô”. Đây là một bản thiên cổ hùng văn ghi lại toàn bộ cuộc kháng chiến chống quân Minh từ lúc khởi nghĩa đến khi thắng lợi, bá cáo với thiên hạ về nền độc lập và chủ quyền của đất nước Đại Việt.

Trích lược một số câu trong “ Đại cáo bình Ngô” như sau:

“…Xã tắc từ đây vững bền

Non sông từ đây đổi mới

Càn khôn bĩ mà lại thái

Nhật nguyệt hối mà lại minh

Muôn thủa nền thái bình vững chắc

Ngàn năm vết nhục nhã sạch làu

Âu cũng nhờ trời đất tổ tông khôn thiêng ngầm giúp đỡ nên mới được như vậy.

Than ôi:

Một cỗ nhung y nên công oanh liệt ngàn năm

Bốn phương biển cả thanh bình ban chiếu duy tân khắp chốn.

Xa gần bá cáo

Ai nấy đều hay”.

BẢN TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP BÁC HỒ ĐỌC NGÀY 2-9-1945

        Toàn văn bản tuyên ngôn độc lập Bác Hồ đã tố cáo tội ác dã man và các thủ đoạn để xâm chiếm cai trị đất nước ta của thực dân Pháp và phát xít Nhật. Để giành được độc lập nhân dân Việt Nam phải biết tận dụng thời cơ và dùng sức mạnh, nội lực của chính mình. Bác khảng định mọi người dân, dân tộc đều có quyền hưởng độc lập, tự do, hạnh phúc và quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do.

Trích “Tuyên ngôn độc lập”

      “ Hỡi đồng bào cả nước!

       Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng, tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được Trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.

       Lời bất hủ ấy trong bản tuyên ngôn độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng ra câu ấy có ý nghĩa là: Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.

        Bản tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của cách mạng Pháp năm 1791 cũng nói: Người ta sinh ra bình đẳng về quyền lợi và luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.

….

        Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của thực dân Pháp hơn 80 năm nay. Một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng Minh chống lại Phát Xít mấy năm nay. Dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!

        Vì những lẽ trên, chúng tôi chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trịnh trọng tuyên bố với thế giới rằng:

          Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do độc lập, và đã thực sự trở thành một nước độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững nền tự do độc lập ấy”.